Hukukumuzda Bir Kişiyi Evlatlıktan Reddetmek Mümkün Müdür?
Evlatlıktan reddetme hukukumuzda karşılığı olan bir kavram değildir. Ancak Türk Medeni Kanunumuzda buna yakın bir kavram olan mirasçılıktan çıkarmaya ilişkin bir düzenleme mevcuttur. Türk Medeni Kanunu madde 510’da hüküm altına alınan mirasçılıktan çıkarma, sadece saklı pay mirasçılarına karşı yalnızca belli koşulların varlığı halinde uygulanabilmektedir.
Mirasçılıktan Çıkarma Nedir? Mirasçılıktan Nasıl Çıkartılır?
Mirasçılıktan çıkarma, mirasçıların miras haklarından mahrum bırakılması demektir. Mirasçılıktan çıkarma genellikle miras bırakanın vasiyeti ile gerçekleştirilen bir işlemdir. Bu işlem vasiyetname kullanılarak yapılabilir ve miras bırakan, resmi bir vasiyetname yoluyla (örneğin noterde ya da konsoloslukta) ya da kendi el yazısıyla hazırladığı el yazılı vasiyetname ile mirasçısını mirastan çıkarabilir.
Türk Medeni Kanunu madde 510’da şu hüküm yer almaktadır:
"Aşağıdaki durumlarda miras bırakan, ölüme bağlı bir tasarrufla saklı paylı mirasçısını mirasçılıktan çıkarabilir:
Mirasçı, miras bırakana veya miras bırakanın yakınlarından birine karşı ağır bir suç işlemişse,
Mirasçı, miras bırakana veya miras bırakanın ailesi üyelerine karşı aile hukukundan doğan yükümlülüklerini önemli ölçüde yerine getirmemişse."
Mirasçılıktan çıkarma yalnızca saklı paylı mirasçılara uygulanabilir. Bunun sebebi, saklı paya sahip olmayan mirasçılar ile ilgili miras bırakanın istediği gibi tasarrufta bulunabilmesidir. Saklı pay sahibi mirasçıyı mirasçılıktan çıkartabilmek için kanun maddesinde yazan şartlardan birinin gerçekleşmesi gerekmektedir. Aksi takdirde saklı paya sahip mirasçının miras payına kanun tarafından korunduğu için dokunulamaz.
Mirasçının Miras bırakana veya Miras bırakanın Yakınlarından Birine Karşı Ağır Suç İşlemesi
Saklı pay sahibi mirasçı, miras bırakana veya onun yakınlarına karşı ağır bir suç işlemişse miras bırakan, bu kişiyi mirasından çıkartabilir. Bahsedilen ağır suçun, doktrin ve Yargıtay kararlarına göre Türk Ceza Kanunu’nda yer alan suçlardan biri olması gerekmektedir. Bahsedilen ağır suç tamamen gerçekleşebileceği gibi teşebbüs aşamasında da kalabilir.
Kanuna göre hukuk hâkimi, ceza hukukunun buna ilişkin kurallarıyla bağlı olmaksızın suçun ağır olup olmadığına karar verecektir. Yapılan değerlendirmede işlenen suçun aile bağlarına verdiği zarar ve miras bırakana manevi olarak ne kadar zarar verdiği göz önünde bulundurulacaktır. Bu suç, vücut bütünlüğüne işlenebileceği gibi mağdurun haysiyetine, şerefine, malvarlığına karşı da işlenebilir. Suçun neye karşı işlendiği konusunda bir ayrım yoktur.
Kanun hükmünde belirtilen diğer şart, ağır suçun miras bırakana veya miras bırakanın yakınlarına karşı işlenmiş olmasıdır. Kanunda bahsedilen yakınlığın ne derece olduğu belirtilmemiştir. Bahsedilen yakınlık miras bırakanın ailesi olabileceği gibi nişanlısı, yakın bir arkadaşı, çalışanı vs. olabilir. Bu yakınlığın varlığına hâkim takdir yetkisini kullanarak kendi karar verecektir.
Mirasçının, Miras bırakana veya Miras bırakanın Ailesi Üyelerine Karşı Aile Hukukundan Doğan Yükümlülüklerini Önemli Ölçüde Yerine Getirmemesi
Türk Medeni Kanunu madde 510’da belirtilen aile hukukundan doğan yükümlülüklerin yerine getirilmemesi durumu da hâkimin takdirine bağlıdır. Burada asıl bakılacak olan yükümlülüğün aile hukukuna ilişkin olmasıdır.
Örneğin, çocukların ana babayı hiç ziyaret etmemesi, aile şerefini hiçe sayan davranışlar, yaşlılık halinde çocukların anne babaya ilgi ve bakım yükümlülüğünü yerine getirmemesi, sadakat yükümlülüğünü yerine getirmeyen eş, çocuklarını bırakıp kaçan mirasçı, miras bırakana karşı hakaretler gibi eylemler aile yükümlülüğünden doğan sorumlulukların yerine getirilmemesi bu duruma örnek olabilir.
Mirasçı ile miras bırakan arasındaki ticari işler, mirasçının miras bırakanın istediği dine mensup olmaması, aleyhe tanıklık, istenmeyen mesleğin veya evliliğin mevcudu gibi sebepler mirastan çıkarma sebepleri sayılamaz.
Altınçağ Hukuk Bürosu ile Hukuki Yardım
Bu tür hukuki işlemler, profesyonel destek gerektiren karmaşık süreçlerdir. Altınçağ Hukuk Bürosu, alanında uzman avukatlarıyla müvekkillerine kapsamlı hukuki danışmanlık ve dava hizmetleri sunmaktadır. Taşınmaz hukuku, miras hukuku ve muvazaa konularında derin bilgi ve tecrübeye sahip olan Altınçağ Hukuk Bürosu, müvekkillerinin haklarını en etkin şekilde korumayı hedeflemektedir.
Mirasçılıktan çıkarma işlemleri hususunda Altınçağ Hukuk Bürosu'ndan alacağınız hukuki yardımla süreci doğru ve etkili bir şekilde yönetebilirsiniz. Uzman avukatlarımız, hukuki süreçlerinizi titizlikle takip ederek hak kaybına uğramanızı önler ve en iyi sonuca ulaşmanızı sağlar.
Avukat Sümeyra Esener
https://maps.app.goo.gl/MYD8VRfk7EsyFaXT9
https://www.altincaghukuk.com/index.html